تامین مالی
شرکتها برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود میتوانند از روشهای نوین تأمین مالی در بازار سرمایه بهره ببرند. از آنجا که ابزارهای مورد استفاده در این راستا، قدمت چندانی در کشور ما نداشته و در مواردی، ابزارهای نوین برای موارد خاص طراحی خواهد شد، آشنایی با این فرایندها و تشخیص روش مناسب تأمین مالی نیاز به تخصص مالی در حوزه بازار سرمایه خواهد داشت. لوتوس آماده ارائه خدمات مختلف در این زمینه است. ارائه خدمات مشاورهای درخصوص انتخاب روش مناسب تأمین مالی برای شرکتهای مختلف، خدمات مشاورهای در زمینه انتشار اوراق بدهی مانند مشارکت- اجاره- مرابحه و گواهی سپرده، تحلیل ساختار سرمایه و بدهی شرکت متقاضی برای طراحی روش تأمین مالی با حداقل ریسک و هزینه و در کوتاهترین زمان ممکن، مشاوره و تهیه گزارش توجیهی پروژه جهت تأمین مالی از جمله خدمات قابل ارائه در این خصوص است. دیگر فعالیتی که شرکت در این زمینه دارد تعهد پذیرهنویسی است، برای این منظور دو روش وجود دارد؛ در یک روش، لوتوس اوراق بهادار فروش نرفته در عرضه عمومی ظرف مهلت مقرر را مستقیماً از ناشر خریداری میکند. در این حالت ناشر اوراق بهادار ریسکی بابت عدم فروش اوراق بهادار منتشره متحمل نمیشود. در روش دیگر، شرکت لوتوس حداکثر تلاش خود را برای فروش اوراق بهادار در عرضه عمومی خواهد نمود و ریسک عدم فروش اوراق بهادار بین ناشر و شرکت تأمین سرمایه توزیع میشود.
تامین مالی
برای رسیدن به رشد اقتصادی نیازمند گسترش زیرساختهای اقتصادی و بخشهای مولد هستیم، از این جهت هدایت منابع مالی به این حوزه، از اهمیت بهسزایی برخوردار است. فعالین بخشهای مولد اقتصادی همواره در پی گسترش کسب و کار خود هستند، که به جرات میتوان گفت، محدودیت در منابع مالی اصلیترین عامل بازدارنده آنهاست. به همین منظور تامین مالی سریع و ارزان این بخشها میتواند باعث رشد اقتصادی کشور شود.
در گذشته تامین منابع مالی در ایران به روشهای سنتی و فقط از طریق شبکه بانکی انجام میشد؛ تامین مالی از این طریق مستلزم صرف زمان، نرخ بالای هزینه تامین مالی و عمدتا کوتاه مدت است. امروزه با گسترش بازار سرمایه و استفاده از روشهای نوین تامین مالی، این مهم فراهم آمده و منابع مالی بازار سرمایه به بخشهای مولد اقتصادی وارد میشود.
استفاده از ابزارهای نوین تامین مالی و انتخاب راهکار مناسب برای تامین مالی هر فعالیت نیازمند بهرهمندی از دانش تخصصی و تسلط کافی به فرایندهای اجرایی آن است. شرکت تامین سرمایه لوتوس، تامین مالی را از سه طریق مرسوم در بازار سرمایه شامل «ابزارهای مبتنی بر سرمایه»، «ابزارهای مبتنی بر بدهی» و «ایجاد نهاد مالی» انجام میدهد.
ارائه مشاوره به شرکتها و صنایع برای انتخاب بهترین شیوه تامین مالی متناسب با شرایط هر شرکت و نیز پیگیری فرایندهای اجرایی تامین مالی تا حصول نتیجه و تامین منابع مورد نیاز شرکتها، در تامین سرمایه لوتوس با دقت و سرعت مثالزدنی صورت میگیرد به نحوی که این شرکت را به مرجع مورد اعتمادی برای بسیاری از شرکتهای فعال در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، نفت و انرژي، پتروشیمی، فناوری ارتباطات و اطلاعات، لیزینگ، بانکداری، بیمه، فولادسازی و بسیاری دیگر از صنایع و نهادها تبدیل کرده است تا تامین منابع مالی مورد نیاز خود را به لوتوس بسپارند.
ابزارهای مبتنی بر سرمایه
• افزایش سرمایه از محل اندوخته / سود انباشته: شرکتها میتوانند بخشی از سود خود را در قالب سود انباشته، اندوخته احتیاطی و اندوخته طرح توسعه ذخیره کنند تا در مواقع ضروری استفاده کنند. بدین صورت که از طریق افزایش سرمایه از محل این منابع به سهامداران فعلی سهام جایزه اختصاص دهند. در این روش وجه نقد جدیدی وارد شرکت نمیشود تنها از خروج وجه نقد از شرکت جلوگیری میکند.
• افزایش سرمایه از محل مطالبات حال شده: شرکتها با ارائه سهام جدید به سهامداران به جای مطالبات آنها، این مطالبات را از سرفصل بدهیها خارج میکنند. در نتیجه باعث جلوگیری از خروج وجه نقد از شرکت میشود و تعداد سهام تحت مالکیت سهامداران افزایش یافته و بدهی خود را در قالب سهام دریافت میکنند.
• افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها: طبق استانداردهای حسابداری، داراییها در دفاتر به بهای تمامشده زمان خرید آنها ثبت میشوند، ولی به مرور زمان ارزش بعضی داراییها در بازار تغییر میکند. تجدید ارزیابی داراییها باعث واقعیتر نشان دادن وضعیت مالی شرکت میشود و در صورت افزایش ارزش داراییها، شرکت میتواند از آن محل افزایش سرمایه دهد.
• افزایش سرمایه از محل آورده نقدی: شرکتها میتوانند از محل آورده نقدی سهامداران نیز تامین مالی شوند. افزایش سرمایه از محل آورده نقدی به دو روش استفاده از حق تقدم توسط سهامداران و سلب حق تقدم انجام میشود. در صورت استفاده از حق تقدم، هر سهامدار به نسبت مالکیت خود حق تقدم برای خرید سهام جدید دارد تا بتواند درصد مالکیت فعلی خود را حفظ کند و اگر مایل نبود میتواند آن را در بازار بفروشد و در صورت استفاده از روش سلب حق تقدم، از سهامداران فعلی حق استفاده از حق تقدم سلب میشود و به شرکت این امکان داده میشود تا بتواند سهام جدید الانتشار را در بازار به طور مستقیم عرضه کند.
مراحل تامین مالی از طریق افزایش سرمایه
1. ارائه درخواست متقاضی و انجام بررسیهای اولیه توسط مشاور
2. عقد قرارداد مشاوره عرضه در افزایش سرمایه
3. بررسی الزامات تامین مالی از طریق افزایش سرمایه و انتخاب بهترین روش با توجه به مصارف آن
4. تهیه گزارش توجیهی افزایش سرمایه
5. ارسال گزارش توجیهی برای حسابرس به منظور بررسی و تایید آن
6. ارسال مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه به سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور اخذ مجوز افزایش سرمایه
7. برگزاری مجمع فوق العاده و تصویب موضوع افزایش سرمایه
8. پذیرهنویسی (در صورت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی)
ابزارهای مبتنی بر بدهی
از آنجایی که استفاده از این ابزارها برای شرکت ایجاد بدهی میکند به آن ابزارهای مبتنی بر بدهی میگویند. تامین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار اسلامی که به اصطلاح «صکوک» نام گرفته است از این نوع محسوب میشود. در حالت کلی صکوک را میتوان اوراق بهادار با پشتوانه دارایی، با درآمد ثابت یا متغیر، قابل معامله در بازارهای ثانویه و از همه مهمتر مبتنی بر اصول شریعت اسلام دانست. متداولترین دستهبندی صکوک آن است که به اوراق انتفاعی و غیر انتفاعی دستهبندی کنیم. اوراق انتفاعی عبارت است از: اوراق مشارکت، اجاره، مرابحه، استصناع، مضاربه، سلف، منفعت، اوراق رهنی، مساقات، مزارعه ... و اوراق غیر انتفاعی عبارت است از: وقف و قرضالحسنه که برای موارد عامالمنفعه استفاده میشود.
اوراق مشارکت
اوراق بهادار بانام یا بینامی است که به موجب قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت، به قیمت اسمی مشخص و برای مدت معین منتشر میشود و به سرمایهگذارانی که قصد مشارکت در اجرای طرحهای عمرانی، سودآور تولیدی، ساختمانی و خدماتی دارند، واگذار میشود. سود علیالحساب اوراق در دورههای مشخص پرداخت میشود و در سررسید سود قطعی محاسبه و پرداخت میگردد. اوراق مشارکت به دو دسته اوراق مشارکت ساده و مرکب قابل تقسیمبندی است.
اوراق اجاره
این اوراق بر پایه قرارداد اجاره و بر مبنای دارایی منتشر میشود. دارندگان این اوراق به صورت مشاع مالک دارایی مبنای انتشار خواهند شد و استفاده از منابع آن به بانی (تامین مالی شونده) واگذار میگردد و بانی مبالغ اجاره، را به دارندگان اوراق پرداخت میکند. اوراق اجاره به سه دسته اوراق اجاره تامین دارایی، اوراق اجاره رهنی و اوراق اجاره تامین نقدینگی طبقهبندی میشود.
اوراق مرابحه
عقد مرابحه یکی از انواع قرارداد بیع است. این اوراق برای خرید انواع داراییها از جمله مواد اولیه، قطعات و ... منتشر میشود و عمدتا برای تامین مالی تولید سرمایه در گردش استفاده میگردد. این عقد میتواند به صورت نقد یا نسیه باشد. با انتشار اوراق، منافع حاصله صرف خرید دارایی مورد نیاز بانی (تامین مالی شونده) میگردد. بازدهی این اوراق ثابت است و سود آن در مواعد مشخص و اصل آن در سررسید پرداخت میشود.
اوراق استصناع
نام دیگر این اوراق، اوراق بهادار سفارش ساخت است. این اوراق بر پایه قرارداد استصناع است، به این صورت که یک طرف قرارداد در قبال مبلغی معین، ساخت و تحویل کالای مشخصی (به طور معمول کالای مورد نظر موجود نیست و در آینده ساخته میشود) را در زمان معین نسبت به طرف دیگر به عهده میگیرد. بخشی از منابع حاصل از انتشار اوراق به صورت پیش پرداخت و بخش دیگر با ارائه صورت وضعیت تدریجی به ناشر پرداخت میشود. استصناع به دو دسته استصناع مستقیم و غیر مستقیم تقسیم میگردد.
اوراق مضاربه
مضاربه در لغت به معنای تجارت با سرمایه دیگری است. سرمایهگذار منابع مورد نیاز عملیات تجاری شرکت تامین مالی شونده را فراهم مینماید و در سود حاصل از فعالیت تجاری شریک خواهد بود.
اوراق سلف
این اوراق برای سرمایهگذاران نوعی پیشخرید محسوب میشود. زمانی که تولید کالا یا ارائه خدمت معینی مورد نظر است، اما منابع مالی مورد نیاز جهت تولید و ارائه آن خدمت در اختیار نیست، با انتشار این اوراق، وجه تامین شده و در اختیار متقاضی تامین مالی قرار میگیرد. سرمایهگذاران نیز با خرید این اوراق، کالا یا خدمت مشخصی را پیش خرید کرده و در سررسید اوراق میتوانند کالا، خدمات، یا اصل مبلغ سرمایهگذاری به همراه سود حاصل از سرمایهگذاری را دریافت کنند.
اوراق منفعت
این اوراق به دارنده خود این حق را میدهد که در آینده از خدمات یا منافع یک دارایی بهرهمند شود. تامین مالی شونده مبالغ جمعآوری شده را لزوما در پروژهای از قبل تعیین شده هزینه نمیکند و محدودیتی برای مصرف وجوه حاصله از انتشار اوراق ندارد. برای دارندگان اوراق نیز این اطمینان خاطر وجود دارد که دارایی در حال حاضر وجود دارد که در آینده منفعتی دارد و آنها مالک منافع آتی هستند. اوراق منفعت به دو دسته واگذاری منافع آینده داراییهای بادوام و واگذاری خدمات آینده طبقهبندی میشود.
اوراق رهنی
اوراق با نامی است که برای خرید مطالبات رهنی منتشر میشود و مطالبات رهنی شامل قراردادهای فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله است که دارایی وثیقه رهنی میباشد. دارنده مطالبات رهنی میتواند از طریق انتشار این اوراق تامین مالی شود.
مراحل تامین مالی مبتنی بر بدهی:
۱. ارائه درخواست متقاضی و انجام بررسیهای اولیه توسط مشاور
۲. عقد قرارداد مشاوره تامین مالی
۳. بررسی بهترین شیوه تامین مالی
۴. تهیه گزارش توجیهی تامین مالی یا امیدنامه
۵. ارسال گزارش توجیهی برای حسابرس به منظور بررسی و تایید آن
۶. ارسال مدارک و مستندات به سازمان بورس و اوراق بهادار
۷. دریافت موافقت اصولی انتشار اوراق بدهی
۸. عقد قرارداد با ارکان انتشار اوراق
۹. دریافت مجوز انتشار
۱۰. عرضه اوراق
ایجاد نهاد مالی
تامین مالی از طریق ایجاد نهادهای مالی (صندوق پروژه)
یکی از جدیدترین روشهای تامین مالی، صندوقهای پروژه است. هدف از تشکیل این صندوقها جمعآوری وجوه خرد از سرمایهگذاران و اختصاص آن به پروژه از قبل تعیین شده و هزینههایی است که در اساسنامه صندوق پیشبینی شده است. عملکرد صندوقهای پروژه به این نحو است که به منظور انجام فعالیتها، یک شرکت جدید به نام شرکت پروژه تاسیس میشود که وظایف آن انعقاد قرارداد با متخصصین آن حوزه، جهت اجرای پروژه و همچنین جمع آوری وجوه از سرمایهگذاران و سرمایهگذاری در مراحل مختلف پروژه است. از مزایای صندوقهای پروژه میتوان به خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری در بازار ثانویه اشاره کرد و در صورت وجود بازارگردان، این واحدها نقدشوندگی بالایی خواهند داشت. یکی دیگر از ویژگیهای بارز این صندوقها، قابلیت انعطاف در طراحی ساختار حقوقی صندوق پروژه است. وجود نهادهای نظارتی و اجرایی متخصص در ارکان صندوق، باعث جلوگیری از تسری ریسک پروژه به سرمایهگذاران خواهد شد.
- صندوق زمین ساختمان
صندوقهای زمین و ساختمان نوعی از صندوقهای پروژه هستند و همانطور که از اسم آن مشخص است برای پروژههای بزرگ ساختمانی ایجاد میشود. مزیتهای صندوق زمین و ساختمان از قبیل زیر است:
الف) با سرمایهگذاری در این صندوق، سرمایهگذار از سود ناشی از ساخت و فروش واحدهای ساختمانی پروژه بهرهمند میشود. بنابراین قدرت خرید سرمایهگذار در برابر افزایش قیمت زمین و ساختمان در منطقهی اجرای پروژه تا حد زیادی حفظ میشود.
ب) به دلیل اینکه فعالیت صندوق توسط حسابرس و متولی صندوق دائماً نظارت میشود، احتمال سوء استفاده از سرمایه صندوق، کاهش مییابد.
ج) سرمایهگذار میتواند واحدهای سرمایهگذاری خود را در هر زمان از طریق فروش به بازارگردان یا اشخاص دیگر نقد کند. سرمایهگذاری مستقیم در پروژههای ساختمانی، این مزیت را ندارد و فروش یک واحد ساختمانی نیمه ساخته به مراتب از فروش واحدهای سرمایهگذاری صندوق مشکلتر است.
د) این صندوقها امکان استفاده سرمایهگذاران خرد از فرصتهای سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ و درآمدزا را فراهم میکند. در صندوقهای سرمایهگذاری املاک و مستغلات، منابع مالی جمعآوری شده در صندوق با مدیریت واحد و تخصصی در داراییهای واقعی به خصوص املاک و مستغلات و با سیاست سرمایهگذاری بلندمدت و درآمدزا صرف میشود. استراتژیهای مشخص این نوع صندوقها، شرایط مناسبی را برای سرمایهگذاران با هدف کسب درآمد فراهم میکند.
ه) صندوق زمین و ساختمان امکان تامین مالی برای مالکان زمین که منابع لازم برای ساخت را ندارند فراهم میآورد. تکمیل پروژههای نیمه ساخته با ایجاد صندوق و جذب سرمایهگذاران جدید یکی دیگر از مزایای این صندوقها میباشد.
مراحل تاسیس صندوق پروژه:
۱. عقد قرارداد مشاوره تامین مالی
۲. بررسی لزوم تامین منابع مالی مورد نیاز طرح از طریق صندوق پروژه
۳. تهیه گزارش توجیهی و سایر اطلاعات مورد نیاز
۴. قبولی سمت ارکان
۵. ارسال مدارک و گزارش به سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور تایید ارکان و اخذ مجوز ثبت صندوق
۶. عرضه عمومی واحدهای صندوق
۷. ارسال مجوز تاسیس و سایر مدارک به مرجع ثبت شرکتها به منظور اخذ مجوز
۸. فروش داراییهای صندوق در پایان طرح و پرداخت سود و اصل پول سرمایهگذاران
تامین مالی
فرایند پذیرهنویسی به مفهوم خرید اوراق بهادار از ناشر و پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد است. تعهد پذیرهنویسی یعنی شخصی ثالث تعهد میکند که اگر اوراق در مهلت پذیرهنویسی به فروش نرسد آن را خریداری کند. با توجه به الزام سازمان بورس و اوراق بهادار برای ناشران اوراق بهادار از خدمات تعهد پذیرهنویسی، شرکت تامین سرمایه لوتوس برای ناشران تامین مالی این اطمینان خاطر را به وجود میآورد که نقدینگی صددرصدی از انتشار اوراق محقق خواهد شد. خدمات تعهد پذیرهنویسی در افزایش سرمایه آورده نقدی و انتشار اوراق بهادار بدهی توسط شرکت تامین سرمایه لوتوس قابل ارائه است.
مراحل انجام پذیرهنویسی
1- مراجعه به شرکت تامین سرمایه لوتوس پیرو افزایش سرمایه یا انتشار اوراق بدهی
2- عقد قرارداد تعهد پذیرهنویسی
3- انجام مراحل خرید اوراق در بازار
روشهای تعهد پذیرهنویسی
1- روش اول: در این روش، اوراق بهادار فروش نرفته در عرضه عمومی ظرف مهلت مقرر را مستقیماً از ناشر خریداری و در مرحله بعد بین سرمایهگذاران توزیع میکند. بنابراین، ناشر اوراق بهادار در این حالت ریسکی از بابت عدم فروش اوراق بهادار منتشره متحمل نمیشود.
2- روش دوم (حداکثر تلاش): در این روش شرکت متعهد، حداکثر تلاش خود را برای فروش اوراق بهادار در عرضه عمومی خواهد کرد و ریسک عدم فروش اوراق بهادار بین ناشر و متعهد توزیع میشود.
تامین مالی
با توجه به لزوم گسترش فعالیتهای تولیدی و خدماتی در فضای اقتصاد مقاومتی، نیاز به تأمین منابع مالی خارجی بیش از پیش نمایان شده است. تا چند سال پیش، ابزارهای تأمین مالی در بازار سرمایه محدود به سهام و اوراق مشارکت بود. پس از تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال 1384 و قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در سال 1388، بستر قانونی لازم جهت طراحی ابزارهای متنوع مالی فراهم شده است. محدودیت منابع عمومی دولت در سایه تحریمها و لزوم تنوعبخشی به منابع تأمین مالی، باعث تدوین مدلهای جدید جهت جلب سرمایههای غیردولتی به خصوص تأمین مالی از سرمایهگذاران خارجی در تأمین مالی طرحها و پروژههای دولتی و غیر دولتی شده است.
بیشک یکی از مهمترین نقشهای نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه به خصوص شرکتهای تأمین سرمایه، کمک به تأمین مالی بنگاهها و پروژهها از طریق سرمایهگذاران خارجی است. تقویت و توسعه ارتباطات با نهادها و سرمایهگذاران خارجی نقش قابل توجهی در رشد و توسعه اقتصادی کشور ایفا خواهد کرد.
خدمات بینالملل در حوزه تامین مالی
فعالیت شرکت تامین سرمایه لوتوس در این حوزه به شرح زیر است:
1. انتشار اوراق بدهی و سرمایهای بینالمللی جهت تأمین مالی شرکتهای داخلی
الف) انتشار گواهی سپرده فراملی (GDR)
رسید سپرده، گواهی قابل انتقالی است که بهصورت بانام و بینام منتشر میشود و نشانگر مالکیت تعداد معینی سهام یا اوراق بدهی یک شرکت خارجی برای دارنده آن است. این رسید برای علاقهمندان به سرمایهگذاری در شرکتهای خارجی انتشار مییابد. رسید سپرده هنگامی ایجاد میشود که یک کارگزار سهام یک شرکت را در بورس بومی خریداری میکند و آن را نزد یک بانک امین بومی به امانت میگذارد. سپس بانک بومی به بانک سپردهگذار در کشور محل انتشار رسید اطلاع میدهد که رسید سپرده منتشر کند. رسید سپرده در بورس یا در بازار خارج از بورس کشور محل انتشار همانند سایر اوراق بهادار قابل داد و ستد است و میتوان از آن برای افزایش سرمایه استفاده کرد.
ب) انتشار صکوک ارزی
یکی از ابزارهای تأمین مالی، صکوک ارزی است. این اوراق در خارج از کشور انتشار مییابد و وجه جمعآوریشده برای تأمین مالی شرکت داخلی مورد استفاده قرار میگیرد.
ج) اوراق تأمین مالی صادرات
یکی دیگر از ابزارهای تأمین مالی برای شرکتهای صادراتی، تأمین مالی شرکت خریدار محصولات و یا خدمات شرکت صادرکننده میباشد. به این معنی که اوراقی برای شرکت خارجی در کشور مطبوع وی انتشار مییابد و سپس وجه جمعآوریشده برای خرید محصولات شرکت داخلی مورد استفاده قرار میگیرد.
2. صندوقهای سرمایهگذاری خصوصی (Private Equity Fund)
استفاده از دانش و تجربه نهادهای مالی خارج از کشور برای ساخت و پیادهسازی صندوقهای سرمایهگذاری خصوصی و سپس تعریف پروژههای قابل اجرا در این ساختار و جذب سرمایه از خارج در جهت سرمایهگذاری.
تامین مالی
اگر پرسشی دارید،تردید نکنید
با ما در ارتباط باشید